Gospodarstwa rolne zużywają coraz więcej prądu. Jednocześnie od lat rosną ceny energii elektrycznej i nie zanosi się na zmianę tego trendu. Idealnym wyjściem z tej sytuacji staje się fotowoltaika. Inwestycja zwraca się po kilku latach, istnieją także programy dopłat jak np. Agroenergia. Można również wydzierżawić swój grunt i zarabiać na czynszu przez cały rok.
W przeciwieństwie do terenów zurbanizowanych, w gospodarstwach wiejskich nie ma problemu ze znalezieniem odpowiedniego miejsca do montażu instalacji fotowoltaicznej. W przypadku niewielkiego zapotrzebowania na prąd może to być dach budynku mieszkalnego, ale przy dużym zapotrzebowaniu panele montowane są na dachach budynków gospodarczych, magazynach, stodołach, chlewniach, czy na gruncie.
Jeśli gospodarstwo dysponuje dużymi wolnymi terenami, może zainwestować w budowę farmy fotowoltaicznej i zostać producentem energii elektrycznej a nie tylko prosumentem. – Dobrze dobrane systemy fotowoltaiczne zwracają się w kilka lat. Ale warto skorzystać z wielu możliwości finansowania i ulg dla rolników, które jeszcze obniżą koszty tej inwestycji – proponuje Adam Goj, wiceprezes ds. handlowych Projekt Solartechnik Development. – Można także wydzierżawić grunt pod budowę farmy solarnej bądź elektrowni wiatrowej – dodaje.
Dopłaty z Agroenergii
Od kilku lat specjalnie dla branży rolniczej funkcjonuje rządowy program Agroenergia, który zakłada wsparcie finansowe w zakresie fotowoltaiki. Jego celem jest zwiększenie produkcji energii ze źródeł odnawialnych, ale dla samych rolników jest to duży zastrzyk finansowy. W drugiej połowie zeszłego roku ruszyła druga edycja Agroenergii, która zawiera kilka istotnych zmian w zasadach. Jedną z głównych jest podział programu na dwie części, a nabór do każdej z nich jest prowadzony oddzielnie: mikroinstalacje, pompy ciepła i towarzyszące magazyny energii oraz biogazownie rolnicze i małe elektrownie wodne.
Z projektu mogę skorzystać właściciele lub dzierżawcy użytków rolnych, na terenie których planują montaż instalacji fotowoltaicznej, turbin wiatrowych lub pomp ciepła, którzy:
- posiadają status osoby fizycznej z prawem własności lub prawem dzierżawy nieruchomości rolnych. Ubiegający się o dofinansowanie musi prowadzić gospodarstwo rolne minimum rok przed rozpoczęciem starań o dofinansowanie;
- posiadają status osoby prawnej, która jest właścicielem lub dzierżawcą gruntów i przez co najmniej rok prowadziła działalność rolniczą lub działalność gospodarczą w sektorze rolnictwa.
W ramach części projektu dotyczącej fotowoltaiki, można starać się o dofinansowanie zakupu i prac montażowych:
- instalacji fotowoltaicznej, której łączna moc nie przekracza 50 kW, ale nie jest mniejsza niż 10 kW, przydomowych elektrowni wiatrowych o mocy nie większej niż 50 kW i nie mniejszej niż 10 kW;
- instalacji hybrydowej, łączącej fotowoltaikę lub instalację wiatrową z pompą ciepła (przy instalacji hybrydowej konieczne jest przeprowadzenie audytu energetycznego);
- towarzyszących magazynów energii, dostosowanych do omawianych instalacji – ich montaż jest obligatoryjny, jeśli chcemy otrzymać środki na magazyn.
W ramach powyższych przedsięwzięć wyszczególniane są określone koszty kwalifikowane, które mogą podlegać dofinansowaniu w ramach programu Agroenergia. Należą do nich na przykład koszty zakupu, montażu i odbioru instalacji, środki trwałe, o ile nie były one pokryte w formie leasingu, czy wynagrodzenie ekip budowlanych, kosztów materiałów, narzędzi i niezbędnej infrastruktury.
Warunki udziału w programie:
- Beneficjent nie może rozpocząć inwestycji przed przystąpieniem do programu, a więc zarówno podpisanie umowy z firmą fotowoltaiczną na projekt, jak i jego wykonanie i zakup podzespołów, musi odbyć się już po zakwalifikowaniu do dofinansowania.
- Panele fotowoltaiczne i inne elementy instalacji muszą być nowe, nie starsze niż 24 miesiące.
- Musi użytkować dofinansowaną instalację przez minimum 3 lata od dnia zakończenia przedsięwzięcia – za początek działania instalacji uważa się przyłączenie jej do sieci energetycznej i podjęcie w tym zakresie współpracy z Zakładem Energetycznym lub pozyskanie protokołu odbioru w przypadku instalacji off-grid, magazynu energii lub pompy ciepła. Nie może pobierać innych dofinansowań – takich jak np. dotacje w ramach programów Mój Prąd czy Czyste Powietrze. Jednocześnie dofinansowanie z projektu Agroenergia może być łączone ze środkami zwrotnymi z WFOŚiGW lub ulgą termomodernizacyjną, jednak w drugim przypadku odliczenie od podatku zostanie pomniejszone o wartość otrzymanej dotacji.
Dofinansowanie mogą otrzymać jedynie ci inwestorzy, którzy dopiero planują montaż nowej instalacji, a nie modernizację lub rozbudowę już istniejącej. Ważnym wymogiem jest również to, aby służyła ona zaspokojeniu własnych potrzeb energetycznych beneficjenta.
Program planowany jest do 2027 r., przy czym umowy będą podpisywane do 31 grudnia 2025 r.
A może dzierżawa pod farmę PV?
Właściciele ziemi rolnej klasy średniej i słabej (klasy IV-VI) mogą skorzystać z fotowoltaiki jeszcze w inny sposób. W ich przypadku możliwa jest bowiem dzierżawa gruntu pod farmę fotowoltaiczną. Przy spełnieniu określonych warunków (szczegółowo omawiamy ten temat w tekście „Jak zamienić grunt niskiej klasy w złoto”) właściciel ziemi otrzymuje rocznie od 12 tys. do 15 tys. zł za każdy hektar zajętej powierzchni działki. Czynsz wypłacany jest z góry, co roku od momentu rozpoczęcia budowy farmy fotowoltaicznej. Jak łatwo policzyć, przy 10 hektarach wydzierżawionych pod farmę PV, właściciel gruntu otrzyma rocznie 120-150 tys. zł. Tymczasem wg danych GUS dochód z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 1 ha przeliczeniowego wyniósł w 2020 roku 3,8 tys. zł.
Przydatny link: https://www.gov.pl/web/nfosigw/agroenergia-2021
